مردم افغانستان:
جمعيت كل افغانستان حدود ٢٦ ميليون تن تخمين زده مي شود كه از جمله هر هفت تن يكتن آنها دركابل زنده گى ميكنند. شهر قندهار در درجه دوم قرار دارد كه بيش از نيم ميليون نفوس دارد ، بعد از آن شهر هرات در غرب ، مزار شريف در شمال و شهر جلال آباد در شرق كشور شهرهاى بزرگ ميباشند . حدود ٢،٥ ميليون مهاجر ثبت شده افغان تا حال در پاكستان و ايران زنده گى ميكنند.
از جمله زبانهاي پشتو ، درى ، ازبكى ، تركمنى ، بلوچى ، پشه يى ، نورستانى و لسانهاى مروج ديگر در كشور پشتو ودرى لسانهاى رسمى دولت ميباشد. تناسب جنسيت طورى است كه در مقابل هر ١٠٠ زن ١٠٣،٢ مرد موجود اند و تعداد اوسط فاميلها ٦،٣ تن ميباشد.
مذاهب :
بيش از ٩٩ فيصد نفوس افغانستان را مسلمانان تشكيل ميدهد كه ٨٠ در صد آنها سنى ، ١٩ در صد شيعه و يك در صد پيروان مذاهب ديگر مانند هندو ، سكها و تعداد كم عيسوى ها ميباشند.
تعليم و تربيه :
سطح سواد در افرادى كه سن آنها بالاتر از ١٥ سال مى باشد، ٣٤ در صد بوده ، در مردان ٤٣،١ در صد و در زنان ١٠ الى ١٥ فيصد ميباشد. بيش از هفت ميليون دختر و پسر در سطح كشور شامل مكتب شدند ، اما وزارت معارف مى گويد كه هنوز پنج ميليون تن ديگر به مكاتب دسترسى ندارند.
به همين ترتيب مشكلات قابل ملاحظه در بخش تعليم و تربيه چون نبود بودجه و تعمير مكاتب ، رواجهاى موجود در جامعه و كمبود مكاتب مسلكى مخصوصاً در مناطق روستايى وجود دارد .
اين درحاليست كه تعليم در افغانستان رايگان است و تعليمات ابتدايى لازمى است ، اما دسترسى به تعليم و تربيه يك مشكل مى باشد . صرف ١٧،٤ در صد اطفال به مكاتب ابتدايه در قريه هاى خود دسترسى دارند و ٣٧ در صد بايد جهت رفتن به نزديكترين مكاتب ٥ كيلو متر سفر نمايند و ٢٩،٩ فيصد شاگردان بايد بيش از ١٠ كيلومتر سفر نمايند تا به مكتب برسند.
مشكلات مكاتب متوسط نيز مشابه به مكاتب ابتدايه است . ٧،٧ فيصد شاگردان اين مكاتب در قريه هاى خود مكتب دارند و ٤١ فيصد بايد براى رفتن به مكتب بيش از ١٠ كيلومتر فاصله را طى كنند تا به مكتب برسند.
وضعيت ليسه ها خرابتر از آن است ، چرا كه از جمله هر ٥ شاگرد ٣ تن آنها بيش از ١٠ كيلومتر فاصله را طى مى كند تا به مكتب برسند و از جمله پنځ طفل تنها يك طفل در پنج كيلومترى ليسه دارند.
در زمان حاكميت طالبان مكاتب دولتى دختران از بين رفته بود، اما در حال حاضر ٣٤ درصد شاگردان را دختران تشكيل ميدهد و ٣٠ فيصد ١٧٥ هزار معلم را زنان تشكيل ميدهند. بنابر تخمين يونيسف ، بيش از هشتاد درصد دختران و حدود ٥٠ درصد پسران به مراكز تعليم دسترسى ندارند. به گفته وزارت معارف ، در حال حاضر ٤٢٠ باب مدرسه به علت نا امنى در سطح كشور مسدود ميباشد.